g365 'Canh bạc' tỉnh Kursk của Ukraine dần đến hồi kết Báo VnExpress
Đăng ngày:
Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 14/3 tuyên bố quân đội Ukraine đã "hoàn thành mục tiêu" trong chiến dịch tấn công tỉnh Kursk, đó là kéo lực lượng Nga khỏi mặt trận Donetsk, Kharkov và Sumy. "Đối phương sẽ rất khó tìm ra cơ hội khác để kiểm soát Pokrovsk", ông nói, đề cập thành trì chiến lược và đầu mối hậu cần do Ukraine kiểm soát tại tỉnh Donetsk. Ông Zelensky không cho biết liệu các đơn vị Ukraine đã rút hoàn toàn khỏi tỉnh Kursk hay chưa, nhưng giới chuyên gia phương Tây nhận định đây là một trong những dấu hiệu cho thấy chiến dịch của Kiev đang đi đến hồi kết. Ukraine tháng 8/2024 mở chiến dịch tấn công Kursk với mong muốn buộc Nga rút quân về bảo vệ tỉnh biên giới, ngăn bước tiến của đối phương ở mặt trận Donbass, gồm tỉnh Donetsk và Lugansk, cũng như tạo đòn bẩy tại những cuộc đàm phán trong tương lai. 'Canh bạc tàn' của Ukraine tại tỉnh Kursk Diễn biến chiến sự tại tỉnh Kursk trong 8 tháng. Đồ họa: Iznanka Chiến dịch tỉnh Kursk khi đó được một số nhà phân tích ví như "canh bạc tất tay" của Ukraine khi họ đang thất thế trên nhiều mặt trận. Artem Kariakin nằm trong nhóm binh sĩ Ukraine đầu tiên đặt chân đến Kursk, nhưng giờ là một trong những người phải chạy đua để rút về nước sau 8 tháng tham chiến trên lãnh thổ đối phương. Trước khi quân đội Nga tiến vào thị trấn Sudzha, nơi Kariakin đóng quân suốt nhiều tháng, anh và đồng đội đã vội vã chất đồ lên xe bán tải để di chuyển về phía biên giới. "Chúng tôi cử một người cầm trung liên ngồi sau thùng xe để bắn hạ thiết bị bay không người lái của đối phương, sau đó bật thiết bị gây nhiễu rồi xuất phát. Điều quan trọng nhất là thoát khỏi đó", Kariakin nhớ lại. Sau khi rời Sudzha, Kariakin hàng ngày vẫn vượt qua biên giới để sơ tán các binh sĩ Ukraine đang rút lui. Nhiều người trong số này đã phải đi bộ hàng chục km vì các tuyến đường chính đều nằm trong tầm kiểm soát hỏa lực của Nga, khiến xe cơ giới Ukraine không thể hoạt động. Tuy nhiên, Kariakin thừa nhận "không ngạc nhiên" khi Nga đang đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi tỉnh Kursk. "Vấn đề của chúng tôi bắt đầu từ trước đó rất lâu", anh nói. 6d3c3cb025ceb971a0ea70d29f157eae Kariakin trong quá trình tham chiến tại Kursk. Ảnh: Financial Times Chiến dịch của Ukraine ban đầu dường như đã khiến Nga bất ngờ. Chỉ trong hai tuần đầu tiên, lực lượng Ukraine đã nhanh chóng kiểm soát khu vực rộng gần 1.300 km2. Tuy nhiên, khu vực này bắt đầu thu nhỏ chỉ sau một tháng, ngày càng giống một chiếc nêm hẹp nằm trên lãnh thổ Nga. "Khu vực kiểm soát dọc biên giới đáng lẽ phải rộng hơn, như vậy chúng tôi mới thoải mái hoạt động", Kariakin nói. Ngay từ cuối tháng 8/2024, quân đội Nga bắt đầu củng cố lực lượng và huy động hàng chục nghìn quân cho mặt trận Kursk, trong khi vẫn duy trì đà tiến ở Donbass. Họ bắt đầu tiếp cận các đơn vị đối phương và gây sức ép từ ba mặt, khiến khu vực Ukraine chiếm được trở nên bấp bênh và ngày càng khó giữ. "Vùng kiểm soát của Ukraine tương đối nhỏ. Nga sau đó liên tục đánh tạt sườn và khoét sâu vào phòng tuyến Ukraine", Rob Lee, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại có trụ sở tại Mỹ, nhận định. Tờ Financial Times của Anh dẫn lời nguồn tin am hiểu kế hoạch của Ukraine thừa nhận mục tiêu chiến dịch Kursk bị thay đổi giữa chừng, khi nó đang diễn ra. Chiến dịch ban đầu chỉ là cuộc đột kích sâu vào lãnh thổ Nga trong thời gian ngắn, nhưng giới lãnh đạo Ukraine sau đó quyết định chuyển sang bám trụ lãnh thổ và khiến các đơn vị đối mặt nhiều rủi ro hơn. da10b69f42010f5578bbcec6ea5b5484 Thiết giáp Bradley của Ukraine bị Nga phá hủy tại Kursk trong ảnh chụp hôm 2/3. Ảnh: RIA Novosti Theo Kariakin, nhiều bất lợi chỉ phát sinh khi lực lượng Ukraine tiến vào tỉnh Kursk, trong đó có tình trạng dịch vụ Internet vệ tinh Starlink không hoạt động trên lãnh thổ Nga. Melinda Haring, chuyên gia tại viện nghiên cứu Hội đồng Đại Tây Dương tại Mỹ, nhấn mạnh rằng Starlink đóng vai trò thiết yếu trong duy trì thông tin liên lạc trên chiến trường và vận hành drone, vốn là những yếu tố sống còn với quân đội Ukraine. Ukraine đặt sở chỉ huy chiến dịch tại Sudzha, tình hình ở đây tương đối yên tĩnh trong vài tháng đầu tiên của chiến dịch, do thị trấn ở khá gần biên giới và cũng ở sâu trong khu vực do Kiev kiểm soát. Tuy nhiên, các trận đánh dữ dội suốt nhiều tháng giúp quân đội Nga thu hẹp đáng kể diện tích trong tay đối phương và khiến binh sĩ Ukraine chỉ còn một tuyến đường rút lui. "Lực lượng Nga liên tục siết vòng vây và chặn các tuyến tiếp tế chính. Đến một lúc nào đó, các đơn vị Ukraine sẽ không thể bám trụ ở tỉnh Kursk được nữa", Michael Kofman, chuyên gia tại viện nghiên cứu có tên Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế ở Mỹ, nhận xét. Kariakin cho biết "ngày đánh dấu khởi đầu của sự kết thúc" diễn ra cuối tháng 12/2024, khi drone Nga đánh trúng một chiếc xe di chuyển trên tuyến tiếp tế cuối cùng mà Ukraine kiểm soát ở Kursk. "Họ chưa từng tiếp cận được cao tốc này kể từ tháng 8/2024", Kariakin nói. Sau thời điểm trên, drone Nga xuất hiện với số lượng lớn, nhắm vào mọi phương tiện di chuyển trên đường, khiến hoạt động tiếp tế của Ukraine trở nên cực kỳ khó khăn. Các đơn vị Ukraine gần như không thể sơ tán thương binh và luân chuyển quân, trong khi binh sĩ mắc kẹt suốt nhiều tuần trong chiến hào. Moskva đã triển khai đơn vị drone tinh nhuệ hàng đầu đất nước, thuộc Trung tâm Thử nghiệm Rubikon, với nhiệm vụ làm gián đoạn tuyến hậu cần và chặn đường rút lui của đối phương. Lực lượng Nga còn sử dụng rộng rãi drone cáp quang, loại phương tiện có kích thước lớn, tốc độ chậm nhưng không chịu ảnh hưởng từ hệ thống gây nhiễu của Ukraine. Loạt vũ khí phương Tây bị lính Ukraine bỏ lại Kursk Loạt khí tài Ukraine bỏ lại ở tỉnh Kursk trong video công bố hôm 11/3. Video: 1TV Đến tháng 2, Ukraine dường như mất kiểm soát tình hình mặt trận Kursk. "Tuyến đường lớn duy nhất liên tục bị Nga tập kích, những con đường nhỏ lầy lội băng qua các cánh đồng cũng nằm trong tầm bắn. Xác suất rút lui thành công là 50-50 và không phải ai cũng đi qua được", Kariakin nói. Theo chuyên gia Kofman, phòng tuyến Ukraine ở Kursk bắt đầu đổ vỡ khi quân đội Nga tái kiểm soát khu dân cư Sverdlikovo gần biên giới vào ngày 14/2. Moskva sau đó tiến hành chiến dịch phản công lớn, giành lại hàng loạt ngôi làng và ngày càng tăng sức ép về phía Sudzha. Tướng Oleksandr Syrsky, tổng tư lệnh quân đội Ukraine, ngày 12/3 thừa nhận binh sĩ nước này đang rút khỏi một số khu vực tại tỉnh Kursk. Tổng thống Zelensky tuyên bố bộ chỉ huy Ukraine tại khu vực "đang làm những gì phải làm, đó là bảo vệ mạng sống cho càng nhiều binh sĩ càng tốt". Tổng thống Vladimir Putin ngày 13/3 thăm sở chỉ huy lực lượng Nga tham chiến ở Kursk và yêu cầu họ giải phóng hoàn toàn khu vực càng sớm càng tốt. Vài giờ sau, Bộ Quốc phòng Nga thông báo đã kiểm soát hoàn toàn Sudzha, đô thị lớn nhất Ukraine từng giành được trong chiến dịch Kursk. Rob Lee nhận định lực lượng Ukriane có thể sẽ cố gắng bám trụ tại Kursk vì biết rằng Nga có khả năng truy kích nếu họ rút về bên kia biên giới. Chuyên gia này cho rằng vị thế của Ukraine tại Kursk đã suy yếu, nhưng các khu vực khác trên tiền tuyến khác đã tương đối ổn định. Tuy nhiên, nhiều người đặt dấu hỏi liệu cái giá Ukraine phải trả trong canh bạc ở Kursk có tương xứng với nỗ lực phòng thủ tại mặt trận Donbass hay không. 2858a3d38076ed92ef2539ec83a331ba Khu vực Nga kiểm soát và tiến quân , cùng những nơi Ukraine phản công quanh thành trì Pokrovsk tính đến ngày 14/3. Đồ họa: ISW Moskva đã giành hàng loạt đô thị trọng yếu ở tỉnh Donetsk từ khi Kiev phát động chiến dịch ở Kursk, trong đó có pháo đài Ugledar, thành phố Kurakhovo và Selidovo, cũng như thị trấn chiến lược Velyka Novosilka. Thông tin tình báo nguồn mở cho thấy Moskva đang dần tạo gọng kìm gần thành trì Pokrovsk và mở thêm chiến dịch nhằm vào đầu mối hậu cần Kupyansk tại tỉnh Kharkov. "Chiến dịch nhằm vào Kursk có thể coi là canh bạc thất bại của Ukraine. Nó thành công về chiến thuật, song không thể thay đổi cục diện chung của xung đột", chuyên gia Kofman nêu quan điểm. Nguyễn Tiến
